Jugów

    Największa wieś w Górach Sowich. Leży na wysokości około 430-630 m w rozległej dolinie Jugowskiego Potoku. Jugów należy do najstarszych osad w tej części ziemi kłodzkiej.
    Miejscowość przed 1945 r. nosiła nazwę Hausdorf. Krótko po 1945 r. nosiła nazwę Domowice, potem nadano jej nazwę Jugów od "Jug" (południe). Jest to tzw. ulicówka z kilkoma rozgałęzieniami wzdłuż potoków, w których ulokowały się przysiółki: Sobków (Pniaki), Krzów, Goliszyn, Nagóra, Jutroszów, Olszowiec, Jastrzębiec. Rozległa letniskowa wieś położona w dolinie Jugowskiego Potoku i jego dopływów w Górach Sowich u podnóża Kalenicy (964 m. npm) na północ od Nowej Rudy. Jugów zachował w pełni układ pierwotnej wsi łańcuchowej i bardzo liczny zespół zróżnicowanej zabudowy, która miejscami nadaje mu charakter osiedla miejskiego.

    W 1327 r. zwany był Henigi Villa, bądź Hennigsdorf. W trakcie badań archeologicznych w latach 60-tych odkryto tu średniowieczne grodzisko, świadczące o ciągłości trwania osady. Udokumentowane przekazy dotyczące Jugowa wskazują, że ta miejscowość nabrała właściwego sobie kształtu w początkach XIV w. Stanowiła obszerne lenno związane z Nową Rudą. Wieś bardzo ucierpiała podczas wojen husyckich. Najprawdopodobniej w tym czasie zniszczeniu uległ obiekt sakralny, a miejscowość weszła od tego czasu w poczet parafii noworudzkiej. Przełom XVI i XVII w. był okresem rozwoju Jugowa. Kolejne zniszczenia przyniosła wojna 30-letnia. Po tej wonie, dzięki górnictwie wieś rozkwitła ponownie. W 1775 r. ponownie utworzono we wsi odrębną parafię, co wskazuje, że w tym czasie miejscowość rozwijała się bardzo dynamicznie. 9.06.1930 r. w Jugowie doszło do tragedii. W  kopalni "Wacław" zginęło 151 górników, w większości mieszkańców wsi. Katastrofę upamiętniono specjalną kapliczką na cmentarzu. Po 1945 r. Jugów pozostał bardzo dobrze rozwiniętą wsią, a z czasem stał się typowym osiedlem górniczym. Kopalnie obecnie są pozamykane i wieś boryka się z bezrobociem, niemniej jednak jej przyszło nie rysuje się czarno.

    Do najstarszych zabytków wsi należy kościół parafii św. Katarzyny. Wzniesiony w 1374 r., w niedługim czasie zniszczony i odbudowany jako drewniana kaplica. Obecną formę przybrał w 1722 r., a na początku XX w. obiekt znacznie rozbudowano. W latach 60-tych XX w. roboty górnicze znacznie uszkodziły jego strukturę i dokonano wielu remontów kościoła. We wsi zachowało się wiele domów z XIX i początków XX w. charakterystycznych dla regionu Gór Sowich i Ziemi Kłodzkiej. Powyżej kościoła można zobaczyć pozostałości po dawnej kopalni "Kurtschacht", a na cmentarzu stoi otwarta kapliczka upamiętniająca tragiczną śmierć górników w kopalni "Wenceslaus".

    W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.